رله چیست و وظیفه رله چیست ؟

ساختار داخلی رله

رله چیست

در سال 1835 توسط دانشمند آمریکایی جوزف هنری (1878 – 1797) اختراع شد. رله یا سوییچ الکترومغناطیسی یک سوئیچ با عملکرد مغناطیسی است که با انرژی دادن به الکترومگنت فعال یا غیرفعال می شود. هنگامی که ولتاژ در ترمینال های ورودی رله اعمال می شود، الکترومگنت ها انرژی دار می شوند.

این عمل باعث اتصال یا قطع اتصال بین دو یا چند ترمینال خروجی می شود. این ارتباط با جذب یا دفع بازوی کوچک به نام آرماتور حاصل می شود. این بازوی کوچک ترمینال های خروجی را وصل یا جدا می کند.

رله چیست و چگونه کار میکند ؟

  • اگر جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور کند، آرماتور را فشرده می کند و نقاط C و D را به هم وصل می کند.
  • اگر جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور نکند، اتصال در نقاط D و E برقرار می شود.

به این ترتیب می توانیم یک دستگاه را هنگامی که سیم پیچ فعال است و دستگاه دیگر را هنگامی که سیم پیچ غیرفعال است، متصل کنیم.

رله چیست و چگونه کار می کند؟

  • اگر جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور کند، آرماتور را فشرده می کند و نقاط C و D را به هم وصل می کند.
  • اگر جریان الکتریکی از سیم پیچ عبور نکند، اتصال در نقاط D و E برقرار می شود.

به این ترتیب می توانیم یک دستگاه را هنگامی که سیم پیچ فعال است و دستگاه دیگر را هنگامی که سیم پیچ غیرفعال است، متصل کنیم.

شکل زیر ساختار رله با دو ترمینال خروجی را نشان می دهد. در عین حال رله هایی با 4 ترمینال خروجی یا بیشتر نیز وجود دارند. این تعداد ترمینال های خروجی این امکان را فراهم می اورد تا رله دستگاه های بیشتری را فعال یا غیرفعال کند.

رله با دو ترمینال خروجی

انواع رله

رله جامد (SSR):

در ساختمال رله جامد برای عملکرد بهتر از تریستورها و تریاک ها استفاده می شود. اتصال، بین مدار ورودی و مدار خروجی، به صورت نوری است. رله های SSR سریعتر، بی صدا تر، کوچکتر، قابل اطمینان تر و دارای طول عمر بیشتر نسبت به رله های الکترومغناطیسی هستند.

رله چیست

رله های صنعتی:

این رله ها جریان بالایی دارند و دارای طول عمر بالا هستند.

رله های به هم پیوسته:

دستگاه هایی که با پالس ولتاژ فعال یا غیرفعال می شوند. بسته به قطب پالس، موقعیت تیغه ها تغییر می کند.

رله های حرارتی:

این رله ها برای محافظت از موتورها در برابر دمای بیش از حد استفاده می شوند. هنگامی که درجه حرارت به یک سطح معین می رسد، فعال می شود و کنتاکتور را جدا می کند که به نوبه خود موتور را غیرفعال می کند.

رله حرارتی

رله های رید:

این نوع رله بسیار ساده است و اندازه کوچکی دارد. این یک طراحی سوئیچ عملیاتی سریع و تنها دارای یک تیغه NO (تیغه باز) است. بعضی از آنها دارای محفظه شیشه ای و برخی دیگر دارای محفظه فلزی که از فعال شدن رله ها در مقابل میدان مغناطیسی خارجی محافظت می کند.

هنگامی که به سیم پیچ انرژی داده می شود، تیغه های فلزی فرومغناطیسی یکدیگر را جذب می کنند و مسیری بسته را تشکیل می دهند. از آنجا که در آن آرماتور متحرک وجود ندارد، بنابراین مشکل ساییدگی تیغه ها  وجود ندارد. لوله شیشه ای همچنین با گاز بی اثر پر شده و عمر آن را طولانی تر می کند.

رله چیست

کنتاکتورها:

این دستگاه از لحاظ اصول کار ساختاری مشابه رله را دارند. مقادیر جریان، ولتاژ یا توان بسیار بزرگ هستند و کنتاکتورها باید دارای خصوصیاتی باشند که در برابر این مقادیر مقاومت کنند.

کاربردها و وظیفه رله:

  • رله ها برای ایزوله کردن مدار ولتاژ پایین از مدار ولتاژ بالا استفاده می شوند.
  • رله ها برای کنترل چندین مدار استفاده می شوند.
  • رله ها به عنوان تغییر خودکار استفاده می شود.
  • ریزپردازنده ها برای کنترل بار الکتریکی سنگین از رله ها استفاده می کنند.
  • از رله های اضافه بار برای محافظت موتور در برابر اضافه بار و خرابی مدار الکتریکی استفاده می شود.

ساختار داخلی رله

برای شناختن ساخت و سازهای اصلی و قطعات داخلی یک رله، عکس رله زیر نمای داخلی آن را به وضوح نشان می دهد.

ساختار داخلی رله

پایه های رله

به طور کلی، چهار نوع ترمینال در یک رله وجود دارد.

ترمینال های رله

تشخیص پایه های رله

ترمینال سیم پیچ یا کنترل ورودی:

ترمینال های کنترل ورودی، ترمینال های ورودی رله هستند که مکانیزم سوئیچینگ را کنترل می کند.

منبع با ولتاژ پایین برای فعال سازی و غیرفعال کردن رله به این ترمینال ها وصل می شود.  این منبع بسته به نوع تغذیه رله می تواند AC یا DC باشد.

COM یا ترمینال مشترک:

پایه com در رله چیست؟

COM ترمینال خروجی رله است، این ترمینال بسته به وضعیت رله با هر یک از دو ترمینال دیگر به صورت داخلی متصل است.

ترمینال NO ( تیغه همیشه باز ):

NO یا تیغه همیشه باز، ترمینال بار رله است که در هنگام فعال بودن رله باز می ماند. با فعال شدن رله، ترمینال NO با ترمینال COM بسته می شود.

ترمینال NC ( تیغه همیشه بسته ):

NC یا ترمینال همیشه بسته دیگر ترمینال بار یک رله است. این ترمینال در زمان غیرفعال بودن رله همیشه به ترمینال COM متصل است.

با فعال شدن رله، ترمینال NC از ترمینال COM جدا می شود و تا زمانی که رله غیرفعال شود باز می ماند.

Pole  و Throw:

Pole ها به سوئیچ های داخل رله اطلاق می شوند.

به تعداد سوئیچ های داخل مدار رله Pole رله گفته می شود.

به تعداد مدارهایی که در هر Pole کنترل می شوند ، Throw رله گفته می شود.

Pole  و Throw

یک رله با یک Throw می تواند تنها یک مدار را کنترل کند یعنی خاموش یا روشن کند در حالی که یک رله با Throw دوتایی می تواند دو مدار را کنترل کند یعنی با سوییچینگ از یک مدار به مدار دیگر با باز کردن یک مدار و بسته کردن عمل جابجایی را انجام می دهد .

مزایا استفاده از رله:

  • کار رله چیست؟ در واقع رله ها قابلیت کنترل از راه دور را فراهم می آورند. نیازی نیست که برای راه اندازی و کار با رله در نزدیکی ان باشید.
  • تغییر اسان تیغه ها.
  • قسمت فعال کننده و قسمت تحریک کننده را از هم مجزا می کند.
  • در دمای بالا به خوبی کار می کند.
  • با جریان کم فعال می شود ، با این حال می تواند ماشینهای بزرگ با توان بسیار بالا را فعال کند.
  • با یک سیگنال می تواند چندین تیغه را به طور همزمان کنترل کند.
  • می تواند جریان مستقیم یا جریان متناوب را سوییچ کند.

معایب رله:

  • تیغه ها با گذشت زمان و استفاده مداوم آسیب می بینند (سایش ، اکسیداسیون و غیره)
  • با فعال و غیرفعال شدن تیغه ها ، سر و صدای زیادی ایجاد می کنند.
  • زمان سوییچ بالا است.

تفاوت رله و PLC

در ادامه به 12 تفاوت اساسی مابین رله و PLC خواهیم پرداخت .

رلهPLC 
رله یک دستگاه سخت افزاری سوئیچینگ الکترومکانیکی (دستگاه تعویض سخت افزاری) است.

 (PLC) یک کنترلر صنعتی کامپیوتری که با استفاده ازI/O، CPU ، حافظه ،عملیات منطقی را انجام می دهد.

 

1
رله تنها می تواند عمل کنترل را در مدار انجام دهد . مانیتورینگ در رله ها به راحتی امکان پذیر نیست .PLC علاوه بر کنترل مدارها عمل مانیتورینگ را نیز انجام می دهد.2
در رله  امکان برنامه نویسی وجود ندارد .درPLC  امکان برنامه نویسی وجود دارد .3
رله در سیستم آنالوگ به کار گرفته می شود .PLC در سیستم دیجیتال به کار گرفته می شود .4
رله تنها عملکرد تشخیص خطا را فراهم می کند و از قابلیت های بسیار پیشرفته برخوردار نیست.PLC ها دارای توابع برنامه نویسی مانند تایمر ها و کانتر ها و حافظه می باشند .5
اصلاح مدار الکترونیکی نسبت به رله دشوارتر است.

در PLC به راحتی می توان مدار طراحی را اصلاح کرد.

 

6
رله از قابلیت های ورودی و خروجی پایینی برخوردار است.PLC از قابلیت های ورودی و خروجی بالایی برخوردار است.7
رله قابلیت انعطاف پذیری پایینی دارد .PLC قابلیت انعطاف پذیری بالایی دارد .8
پیدا کردن خطا در مدارهای رله ای بسیار پیچیده است .در پی ال سی امکان پیدا کردن خطا از طریق نرم افزار فراهم است.9
رله دارای زمان پاسخ دهی پایین تر از 10 میلی ثانیه است .PLC دارای زمان پاسخ دهی بالاتر از 50 میلی ثانیه است .10
رله دارای حافظه داخلی نیست .PLC دارای حافظه داخلی برای ذخیره برنامه است .11
رله دارای انواع الکترومغناطیسی حرارتی و القایی است .PLC دارای انواع کامپکت و ماژولار است .12

 

شرکت بارمان اتوماسیون سایا نمایندگی دلتا در اصفهان و سراسر ایران می باشد. بارمان اتوماسیون در زمینه فروش اینورتر در اصفهان، اینورتر دلتا b، اینورتر ms300 و سایر اینورترهای فعالیت دارد. شما عزیزان می توانید برای تعمیر اینورتر در اصفهان با مهندسین بارمان در ارتباط باشید و خرید مطمعنی را با مجموعه بارمان تجربه کنید.

5/5 - (1 امتیاز)
ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *